Nowe tablice na Starej Rossie budzą kontrowersje

I. Brak daty urodzenia i śmierci osób spoczywających na Rossie (np. Augustas Liudvikas Bekiu (August Ludwik Bécu) 1771-1824; Antanas Vivulskis (Antoni Wiwulski 1877-1919). Niezmiernie ważne jest wskazanie okresu życia postaci historycznej, gdyż daty są doskonałym narzędziem dydaktycznym, zwłaszcza dla uczniów i studentów; daty wskazują, w jakiej epoce historycznej żyła wskazana osoba itp.

 

II. Brak informacji w języku polskim i angielskim o działalności wskazanych osób (np. Juzefas Montvila (Józef Montwiłł 1850-1911 visuomenės veikėjas, bankininkas, filantropas / społecznik, bankier, filantrop / social activist, banker, philanthropist). Warto pamiętać, że Cmentarz Na Rossie jest spuścizną kulturową Obojga Narodów - Polski i Litwy. Najstarszą wileńską nekropolię odwiedzają głównie turyści z Polski, czasem zawitają Białorusini, Niemcy, rzadziej Łotysze, nie brakuje miejscowych wędrowców. Trudno zrozumieć, dlaczego tablice z poglądową mapą cmentarza i historią prezentowane są w trzech językach, a na pozostałych dominuje wyłącznie język państwowy litewski. Oszczędne rozwiązanie nie jest słuszne, gdyż turystom z zagranicy słowa w języku litewskim (np. gydytojas, visuomenės veikėjas, sukilimo dalyvis, rašytojas itd) nie są nośnikami oczekiwanego przekazu. Bez informacji w języku polskim, wymagane są krótkie wyjaśnienia w powszechnie stosowanym międzynarodowym języku angielskim.

Brak miejsca na tablicach jest problemem do rozwiązania - istnieje możliwość zmniejszenia czcionki tekstu. Poza tym 20 stycznia 2020 r. podczas oficjalnego spotkania w samorządzie miasta Wilna z ówczesnym wicemerem stolicy Litwy Vytautasem Mitalasem w obecności przedstawicieli Narodowego Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą ,,POLONIKA" uzgodniono, że napisy na tablicach informacyjnych na zabytkowym Cmentarzu Na Rossie będą wyglądać następująco: imię i nazwisko napisane w języku oryginalnym (tak, jak na pomniku nagrobnym), natomiast kim była wskazana osoba - w trzech językach: litewskim, polskim i angielskim.

 

III. Roi się od błędów w imionach i nazwiskach osób zapisanych w języku polskim - to niewiarygodne, że instytucja państwowa z przymrużeniem oka patrzy na sprawy, które dotyczą nie tylko miejscowych Polaków mieszkających na Litwie, ale także Polaków mieszkających w sąsiednim kraju w Polsce. Kompromitacja, która zaprasza do dyskusji w sprawie kompetencji i piśmiennictwa osób pracujących w samorządzie stolicy.

 

Oto kilka przykładów (22 błędy):

* sektor 2 Wacław Michal Dziewulski  Michał

* sektor 3 Jan Kazimierz Wilczynski  Wilczyński; Julia Jaguczanska  Jaguczańska; Stanislaw Szyszkowsk  Stanisław; Adam Benedikt Jocher  Benedykt

* sektor 4 Ivan Łuckiević  Łuckiewicz; Maurycy Stanislaw Kleczkowski  Stanisław

* sektor 8 Stanisław Trzebinski  Trzebiński; Emma Dmochowska-Jelenska  Jeleńska

* sektor 12 Michal Fryczynski  Michał Fryczyński; Piotr Sławinski Sławiński; Tomasz Życky  Życki; Karoł Chełminski  Karol Chełmiński

* sektor 13 Jakób Manini  Jakub

* sektor 11 Felix Rymkiewicz  Feliks; Marciana Morawska  Marcianna

* sektor 16 Michal Węsławski  Michał

* sektor 18 Scholastika Jamont  Scholastyka; Zafia Gimbutt Zofia

* sektor 18a Józef Korżeniewski  Korzeniewski

 

W związku z wyżej wymienionymi uwagami, nasuwają się niezbędne pytania, skierowane samorządowcom:

1) Dlaczego na tablicach informacyjnych pominięto rok urodzenia i śmierci wskazanych osób?

2) Co skłoniło pracowników instytucji samorządowej na tablicach informacyjnych działalność poszczególnych osób zaprezentować wyłącznie w języku litewskim? Czy przyjęta decyzja jest słuszna z punktu widzenia i oczekiwań miejscowych Polaków, Polaków z Polski i obcokrajowców?

3) Z jakiego powodu informacja zamieszczona na tablicach w języku polskim zawiera błędy? Dlaczego nie przeprowadzono konsultacji z językoznawcą?

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---