Zaproszenie na uroczystość odsłonięcia pomnika w miejscu stracenia Szymona Konarskiego powstańca listopadowego

  Szanowni Państwo,

 

Fundacja „Pomoc Polakom na Wschodzie“, Społeczny Komitet Opieki nad Starą Rossą (SKOnSR) i Gimnazjum im. Szymona Konarskiego w Wilnie ma zaszczyt zaprosić na uroczystość odsłonięcia odrestaurowanego i zrekonstruowanego pomnika w miejscu stracenia Szymona Konarskiego powstańca listopadowego, działacza niepodległościowego. Uroczystość odbędzie się 23 listopada (we środę) 2022 r. o godz. 15.00 przy ulicy Muitinės 35 w Wilnie.

 

Szymon Konarski urodził się 5 marca 1808 r. w dworku w Dobkiszkach na Litwie. Był legendarnym działaczem politycznym, uczestnikiem powstania listopadowego. Na emigracji nawiązał kontakty z opcją polityczną reprezentowaną przez Joachima Lelewela. Był aktywnym działaczem politycznym. Szerszemu ogółowi był znany jako publicysta, który wraz z Janem Czyńskim redagował pismo pt. „Północ”, krytykował prawicę emigracyjną, domagał się zniesienia pańszczyzny i poddaństwa chłopów, nawoływał do walki z caratem. Wydalony z Francji przez pewien czas przebywał w Anglii, Szwajcarii, potem działał w Galicji, współorganizował Stowarzyszenie Ludu Polskiego. Nieco później organizował na Ukrainie, Białorusi i Litwie związek radykalnie-niepodległościowy Młoda Polska. W 1838 r. Szymon Konarski został aresztowany w Wilnie, gdzie 27 lutego 1839 r. rozstrzelano go.

 

We wrześniu tegoż roku Antonina Śniadecka, synowa wybitnego lekarza, biologa, chemika i publicysty Jędrzeja Śniadeckiego, przy pomocy kilku oficerów potajemnie przeniosła zwłoki Konarskiego na cmentarz ewangelicko-reformowany, znajdujący się na Górze Bouffałowej. Na cmentarzu jeszcze do 1973 r. stała kaplica grobowa rodziny Felicji Bedrut, najprawdopodobniej w pobliżu tej kaplicy i były pogrzebane zwłoki powstańca. W okresie sowieckim nekropolia została zrównana z ziemią, zbudowano tam Pałac Ślubów.

 

Miejsce stracenia Szymona Konarskiego na Pohulance było celem pielgrzymek i hołdów składanych bohaterowi przez mieszkańców miasta Wilna. W 85. rocznicę śmierci narodowego bohatera 1924 r., społeczeństwo Wilna w tym miejscu umieściło głaz pamiątkowy z wyrytym napisem: ,,Tu stracony bohater narodowy Konarski 27 lutego 1839 r.’’. Niżej krzyż w wieńcu cierniowym, a jeszcze niżej inskrypcję: ,,Ale Polskę zbaw, Panie, Polskę wybaw, Boże’’. Głaz ten zaprojektował profesor Juliusz Kłos. Kamień przetrwał do dziś, natomiast duży orzeł z rozpostartymi skrzydłami zaginął...