Prezentacja odnowionych pomników na cmentarzu na Rossie
18 października 2020 r. na Wileńskiej Rossie odbyła się otwarta ,,Lekcja historii inaczej”. Nie zważając na to, że rok bieżący jest pod skrzydłami bezgranicznej pandemii, Społeczny Komitet Opieki nad Starą Rossą odnowił rekordową ilość pomników nagrobnych – siedemnaście na wileńskiej Rossie i dwa na cmentarzu Bernardyńskim. Na odnowienie pomników Komitet wydał 58 tys. 654 euro. Realizacja dwóch projektów została dofinansowana ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów za pośrednictwem Fundacji Pomoc Polakom na Wschodzie. Pomnik lekarza, radcy miasta Wilna, Antoniego Pisani (1872-1919) odnowiono z pieniędzy zebranych podczas pogrzebu zmarłego przed rokiem wilnianina, działacza Jana Maracza. Środki finansowe na odnowienie innych pomników organizacja non-profit wykorzystała z cegiełek, które w ciągu ubiegłych lat rozpowszechniali wileńscy przewodnicy, a także z ubiegłorocznych kwest przeprowadzonych na cmentarzach Wileńszczyzny oraz z datek ofiarnych zebranych na Starych Powązkach w Warszawie.
W trakcie wycieczki członkini Komitetu Alina Obolewicz przedstawiła propozycję. Otóż, ze względu na pandemię i narastający kryzys gospodarczy uniemożliwiający organizowanie standardowych kwest, na święta narodowe składając wiązanki i wieńce zacząć oszczędzać i podejść do trafycji bardziej racjonalne. Proponujemy, by organizacje polskie na Litwie, szkoły, samorządy, organy partyjne składając na Rossie przy płycie Marszałka Piłsudkiego wieńce i wiązanki na kwiaty przeznaczyły mniejsze niż zwykle kwoty, a zaoszczędzone kwoty ofiarowały do puszki lub nabyły "cegiełki", lub zrobiły przelew na konto Komitetu na rzecz odnowienia kolejnych pomników. Inny wariant racjonalnego podejścia do sprawy uczczenia słynnych Polaków - by organizacje składając skromniejsze kwiaty w czasie kilku kolejnych uroczystości za oszczędzone kwoty odnowiły któryś ze zniszczonych pomników, co można będzie upamiętnić odpowiednią tabliczką.
W otwartej lekcji historii, która była też swoistym sprawozdaniem Komitetu z wykonanych prac, wzięło udział kilkadziesiąt osób. Był też obecny Kęstutis Norkūnas - rzeźbiarz-konserwator najwyższej kategorii, który na zamówienie Komitetu odnowił pomniki nagrobne.
(Zdjęcia: członkini SKOnSR Alina Obolewicz)